نقش چریک کت و شلواری را در جهان ایفا کنید
علی لاریجانی در همایش روسای نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور، گفت: طی چهار پنج سالی که آقای ظریف سکاندار دیپلماسی کشور شدهاند وضعیت وزارت خارجه خیلی بهتر شده و حرفهای عمل میشود. شما به مقتضی زمان و شرایط پرفراز و نشیب توانستید از فرصتها استفاده کنید.
وی ادامه داد: تحلیلهایی که وزارت خارجه برای مجلس ارسال میکند نشان دهنده پختگی و هوشمندی مسئولان آن است، این گزارشها خارج از غلو یا تنبلی است.
نماینده مردم قم سپس سه حوزه مناسبات ایران با اروپاییها، نابسامانیهای اقتصادی داخلی کشور و روابط ایران با همسایگانش را مورد واکاوی قرار داد.
وی با اشاره به روابط جمهوری اسلامی ایران با کشورهای اروپایی پس از خروج آمریکا از برجام، گفت: باید برای خودمان روشن باشد که همه راههای ممکن را پس از خروج ترامپ از برجام طی کردهایم تا فشاری به معیشت مردم وارد نشود، این موضوع باید برای خودمان و مردم روشن باشد.
لاریجانی ادامه داد: در گذشته کمتر با دشمنی به نام آمریکا گفتوگو میکردیم به ویژه پس از دشمنیهای این کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی. اگر هم مذاکرات محدودی انجام گرفت برای رفع برخی مسائل منطقه بود اما اینکه دو سال به صورت پیوسته با آمریکاییها صحبت کردیم مختص به این دوره است.
چالشهای اقتصادی داخلیمان ربطی به سر و صدای ترامپ ندارد. به طور نمونه صندوقهای بازنشستگی و چالشهایی که در این صندوقها وجود دارد اگر مورد توجه قرار نگیرد طی ۱۰ سال آینده ۵۰ درصد بودجه کشور را باید به آنها بدهیم، این صندوقها دچار تزلزل و نابسامانی هستند.وی با اشاره به تاریخچه مذاکرات ایران با ایالات متحده در دوره جدید، گفت: با وساطت سلطان قابوس از دو سال قبل از روی کار آمدن دولت جدید کشورمان پیشنهاداتی برای مذاکره توسط آمریکاییها مطرح شد. با وجود مخالفتهای مختلفی که در داخل وجود داشت اما در نهایت تصمیم به مذاکره گرفتیم، شرط مذاکرات هم این بود که غنیسازی در داخل خاک ایران توسط آمریکاییها پذیرفته شود.
لاریجانی ادامه داد: سلطان قابوس به مقام معظم رهبری نامه نوشت و گفت اوباما رییسجمهور وقت آمریکا این خواسته را قبول دارد اما به سلطان قابوس اعلام کردیم که مقامات رسمی آمریکا باید طی نامهای به مقام معظم رهبری این مساله را رسما بپذیرند و اوباما نیز اولین نامه رسمی خود را به مقام معظم رهبری نوشت و روی این مساله صحه گذاشت. پس از آن دولت جدید کشورمان روی کار آمد و مسائل جدیتر دنبال شد و روی هم رفته این مسیر به یک جایی رسید. ایران مصمم به حفظ دانش هستهای و جلوگیری از فشار اقتصادی به مردم بود. روابط بین وزیر خارجه ایران و آمریکا به حدی زیاد و صمیمی شد که حتی بحث جان و جواد هم مطرح شد. روابط این دو وزیر خارجه از طریق ایمیل و تلفن و طرق دیگر انجام میگرفت و ایران صادقانه به تعهداتش عمل کرد اما آمریکاییها از همان ابتدا به تعهدات خود پایبند نبودند تا موجود جدیدی در آمریکا روی کار آمد و همه چیز را به هم زد.
رییس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اروپاییها بعد از خروج آمریکا از توافقنامه هستهای اگرچه حق ایران را خروج از برجام میدانستند اما تقاضای گفتوگوی مستقیم با ایران را مطرح کردند و خواستار زنده ماندن این توافق شدند. البته در ایران درباره توانایی آنان تردید داشت ولی پذیرفته شد که مذاکرات این بار با اروپاییها ادامه یابد. مقامات کشورمان خواستار جلوگیری از فشار اقتصادی به مردم بودند هر چند که در ایران برخی نیز به خارج نشدن ایران از برجام انتقادات جدی داشتند.
وی ادامه داد: نمیدانم مذاکره با اروپاییها چقدر به نتیجه برسد هر چند که تردید جدی درباره آن وجود دارد. البته مقام معظم رهبری روز گذشته بر تداوم مذاکره با اروپاییها تاکید کردند. تداوم تحقیق و توسعه هستهای و حرکت رو به جلوی فناوری هستهای خواسته اصلی جمهوری اسلامی در مذاکره با اروپاییها است. حالا چه مسیری پیشرو داریم، هدفگذاری ما روزهای پایانی خود را سپری میکند.
وی ادامه داد: در حوزههای بانکی، نفت و همکاریهای بانکی غیر از مسیر بانک مرکزی چقدر اهداف محقق شده است؟ دستاورد روشنی در این زمینه مشاهده نمیشود، کشور را نمیتوان معطل حرفهای کلی نگه داشت. مسئولان حکومتی و مردم باید راه خود را بدانند اما این راه چیست؟
لاریجانی با یادآوری وضعیت کشور در حوزه نظامی در دوران جنگ تحمیلی، گفت: در زمان جنگ تحمیلی با تحریم بخش نظامی روبرو بودیم و به ما سلاح نمیدادند، در مقطعی از آن دوران به نتیجه رسیدیم که خودمان روی سلاح کار کنیم و روی بسیاری از سلاحها به ویژه موشکها و بردهای مختلف آنها کار کردیم هر چند که این دوران، دوران طولانی بود ولی جایگاه ما در بنیه دفاعی را ارتقا داد و پیشرفتهای موشکی چشمگیری داشتیم. آنان میدانند زبان تهدیدآمیز جنگی با ایران جواب نمیدهد به همین دلیل درباره بحث موشکها مذاکره نمیکنند بلکه خواستار گفتوگو درباره برد موشکهای ایران هستند.
وی با طرح این پرسش که حالا چگونه باید عمل کنیم و ظرفیت دیپلماسی کشورمان باید چه باشد، گفت: باید به این مساله توجه کرد که خیل عظیم نیروی انسانی در اختیار داریم اما مساله این است که بخشهای اجرایی و اداری دنبال سهمخوری هستند به همین دلیل محصولات و فناوری را از خارج وارد میکنند ولی آیا نمیشود در داخل روی آنها کار کرد؟ تجربه دفاع مقدس نشان داد که ظرفیت داخلی برای ارتقا در این حوزهها را داریم.
رییس مجلس شورای اسلامی در ادامه سخنانش در جمع سفرای خارجی کشورمان با بیان اینکه با چالشهای اقتصادی داخلی روبرو هستیم، گفت: چالشهای اقتصادی داخلیمان ربطی به سر و صدای ترامپ ندارد. به طور نمونه صندوقهای بازنشستگی و چالشهایی که در این صندوقها وجود دارد اگر مورد توجه قرار نگیرد طی ۱۰ سال آینده ۵۰ درصد بودجه کشور را باید به آنها بدهیم، این صندوقها دچار تزلزل و نابسامانی هستند.
همسایگان کشورمان نباید نسبت به نقش ایران سوء تفاهم پیدا کنند، همسایگان ایران همیشه برایمان عزیز و محترم بودهاند. سوء تفاهمهایی که در برخی همسایگان به وجود آمده است باید به هر طریق ممکن رفع شود.وی ادامه داد: بانکها نیز با مشکلات درونی دست به گریبان هستند، مرکز پژوهشهای مجلس دو سال است روی مشکلات داخلی نظام بانکی کار میکند و بانک مرکزی هم این مشکلات را قبول دارد. این صنف چالشها در کشور زیاد است.
وی گفت: ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی داخلی ربطی به مساله هستهای و ترامپ ندارد، دولتها چون میخواهند از راههای ساده استفاده کنند کمتر به این مشکلات توجه کردند. بسیاری از چالشهای اقتصادی مربوط به داخل است و ربطی به سر و صدای آمریکاییها و غربیها ندارد.
وی نقدینگی ایران را طی سالهای گذشته با رشد سه برابری و نقدینگی آمریکا طی همین مدت را سه درصد اعلام کرد.
به اعتقاد لاریجانی، در داخل با دو چالش روبرو هستیم؛ اول چالشهای اقتصادی که اقدامی برای حل آنها نمیشود و دوم حریف خیلی قدرتمند پنداشته میشود.
وی خواستار کار روی آوردهها و داشتههای درونی در دوره بازسازی داخلی اقتصاد ملی و تمرکز روی آنها دانست و وزارتخانهها را مجبور به استفاده از ظرفیتهای داخلی دانست.
لاریجانی تاکید کرد: باید زمینه حضور افراد فعال و خبیر را فعال کنیم و برای آنان اشتغال به وجود آوریم، البته این حرفها به معنای استفاده نکردن از ظرفیتهای خارجی نیست.
وی در بخش سوم سخنانش این سوال را مطرح کرد که نتیجه دوران جاری برایمان چه خواهد بود، گفت: نمیگویم در دوره سادهای زندگی میکنیم اما اگر با قاعده و صادقانه عمل شود فکر میکنم در جایگاه اقتصادی با جهش روبرو شویم. فعال شدن ظرفیتهای اقتصادی و فناوری داخلی جایگاه ایران را در جهان ارتقا خواهد داد؛ به شرط آنکه تحلیل درستی از شرایط داخلی داشته باشیم و بخشهای داخلی با یکدیگر همزبان و همراه شوند، در این صورت رفتار دیگران روی ما تاثیر نخواهد داشت.
لاریجانی با اشاره به وضعیت صنعتی کشور، گفت: در کارهای صنعتی، کپی کاریم و بخش تحقیق و توسعه در ایران قوی نیست اما شرایط فعلی کشور شرکتها را مجبور میکند روی تحقیق و توسعه جدی کار کنند.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به مسائل منطقه و عزم جدی ایران در دفع تروریسم در عراق و سوریه، گفت: نتیجه بیتوجهی به مذاکرات سیاسی موجب روی کار آمدن جریانهای تروریستی در منطقه شد اما با نابود شدن این جریانها حالا غربیها قدری جدیتر به حرفهای ایران توجه میکنند. کشورهای منطقه اگر فروپاشی امنیتی شوند روی کشورمان هم تاثیر منفی میگذارد و غفلت از این مساله حوادثی نظیر حادثه مریوان را به وجود میآورد. البته سپاه در شمال غرب و جنوب شرق مستقر است و خوب کار میکند و اجازه فعال شدن تروریستها را نمیدهد. ضربهای که ایران به تروریستها در سوریه و عراق زد موجب تداوم آرامش در داخل کشور شد. ایران در خارج از مرزهای خود به حساب تروریستها رسید و امنیت خود را پایدار کرد.
به گفته وی، تصمیم اخیر مجلس رژیم صهیونیستی آتشبازی جدید در منطقه است.
وی ادامه داد: کشورهای مسالهساز مثل رژیم صهیونیستی فعال هستند و به جبههالنصره کمکهای زیادی کرده و میکنند. آنان از آشفتگی منطقه نهایت استفاده را میبرند. با این فرضیات حالا در حوزه دیپلماسی چه باید کرد؟ با رفتار ترامپ یک دوره جهالت بینالمللی را شاهد هستیم البته ایران کاری به این مساله ندارد و ما به قرآن رجوع میکنیم. آمریکاییها به اندازه کافی خودشان را خراب میکنند.
لاریجانی خطاب به غربیها متذکر شد: آمریکاییها و اروپاییها نباید انتظار داشته باشند از منافع توافق هستهای صرفنظر کنیم. دیپلماسی پیشروی ما نیز باید کارآمدی متناسب با این زمان را داشته باشد و از جنس دیپلماسی کلاسیک نباشد. همانطور که در کتاب هنر تحریمها آمده است باید چریک کت و شلواری باشیم. با بخشهای موثر مثل روزنامهنگاران، سیاستمداران و افراد موثر کشورها ارتباط برقرار کنیم. آمریکاییها و اسرائیلیها به دلیل نفوذی که در کشورها دارند روی افراد و شرکتها تاثیر میگذارند، شما هم باید این حوزه را فعال کنید. ستاد وزارت خارجه در حوزه اقتصاد باید قویتر از گذشته شود و محور این حوزه نیز سفرا هستند.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به سوء تفاهمهای به وجود آمده با برخی کشورهای همسایه، گفت: همسایگان کشورمان نباید نسبت به نقش ایران سوء تفاهم پیدا کنند، همسایگان ایران همیشه برایمان عزیز و محترم بودهاند. سوء تفاهمهایی که در برخی همسایگان به وجود آمده است باید به هر طریق ممکن رفع شود و ماموریت مهم شما همین است. علاوه بر آن باید در بحث حقوق بشر قویتر عمل کنید، نباید اجازه سوء استفاده داده شود البته با اصلاح قانون مربوط به اعدامها تا حدود زیادی جلوی این کارها گرفته شده است. قوه قضاییه، وزارت خارجه و سفرا باید در این زمینه فعالتر شوند.
به گفته وی، بستر جذب نقدینگی ایرانیان خارج از کشور باید جدیتر از گذشته به وجود آید.
در داخل با دو چالش روبرو هستیم؛ اول چالشهای اقتصادی که اقدامی برای حل آنها نمیشود و دوم حریف خیلی قدرتمند پنداشته میشود.وی ادامه داد: دوستان در وزارت خارجه سرمایه ایرانیان خارج از کشور را ۲۰۰۰ میلیارد دلار اعلام کردند، اگر ۱۰ درصد این مبلغ جذب کشور شود تحول خوبی را شاهد خواهیم بود. باید رفت و آمد ایرانیان خارج از کشور به داخل کشور تسهیل شود. در نشست سران قوا نیز در این باره بحث و تبادل نظر شد هر چند که پیشرفت قابل قبولی در این حوزه مشاهده نمیشود. البته آقای خوشرو در این زمینه میتواند خوب کار کند.
به گفته لاریجانی، رویکرد ایران به کشورهای شرق آسیا به ویژه چین، روسیه، هند، اندونزی و مالزی مثبت است.
وی گفت: گفتوگوها با هند خوب، با روسیه خیلی خوب و چین هم شریک اول تجاری اقتصادی ایران است. سفرای ایران اگر ذهن اقتصادی داشته باشند میتوانند روابط اقتصادی کشور را تقویت کنند.